กิจกรรมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ด้านการผลิตบัณฑิต
ภายใต้ประเด็น เทคนิคการสอนเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ ครั้งที่ 1
การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้านการผลิตบัณฑิต ครั้งที่ 1 ภายใต้หัวข้อเทคนิคการสอนเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ เมื่อวันที่ 9 มกราคม 2561 ได้รับเกียรติวิทยากรภายนอกจากสถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม จำนวน 5 ท่าน ในการควบคุมการดำเนินกิจกรรม โดยผู้เข้าร่วมทั้งสิ้นเป็นจำนวน 42 ท่าน จากทุกหลักสูตร ซึ่งใช้เวลาในการเล่าเรื่องจากประสบการณ์จริงภายใต้ประเด็นที่กำหนด โดยให้เวลาท่านละไม่เกิน 5 นาที และเนื่องจากมีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก จึงได้มีการจัดกลุ่มไม่เกิน 10 คน จำนวน 4 กลุ่ม โดยมีอาจารย์ประจำคณะทำหน้าที่เป็น Facilitator และ Note taker ประจำกลุ่ม ประกอบด้วย ผศ.ดร.ไวยวุฒิ วุฒิอรรถสาร นางสาวเบญนภา ชาติเชื้อ นางสาววรรณชนก สุนทร และ นายกานต์พิชชา สุวรรณวัฒนเมธี
ทั้งนี้ภายหลังการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ได้มีการประชุมเพื่อกำหนดหมวดหมู่ความรู้ออกเป็น 5 หมวดคือ 1. หมวดหมู่การควบคุมห้องเรียน มีเรื่องเล่า 2 เรื่อง ประกอบด้วย เทคนิคการใช้ไม้ผลัด และเทคนิคการใช้ Flight Mode 2. หมวดหมู่การจัดการสอน มีเรื่องเล่า 3 เรื่อง ประกอบด้วย เทคนิคการนำผู้เรียนเป็นจุดเชื่อมโยง เทคนิคการยกตัวอย่างสถานการณ์ และเทคนิคการสอบท้ายชั่วโมง 3. หมวดหมู่กิจกรรมการสอน มีเรื่องเล่า 4 เรื่อง ประกอบด้วย เทคนิคการถาม-ตอบ เทคนิคการใช้เกม เทคนิคการถกแถลง (Discussion) และเทคนิคหมวกหลากสี 4. หมวดหมู่ผู้สอน มีเรื่องเล่า 2 เรื่อง ประกอบด้วย เทคนิคการใช้มุกตามสถานการณ์ และการเชิญอาจารย์พิเศษ 5. หมวดหมู่สื่อการสอน มีเรื่องเล่า 4 เรื่อง ประกอบด้วย เทคนิคการใช้สื่อหลากหลาย เทคนิคการใช้วัสดุอุปกรณ์ในงานจริง เทคนิค Hands-on และเทคนิคการใช้ภาพตลกระหว่างบทเรียน
ทั้งนี้ภายหลังการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ได้มีการประชุมเพื่อกำหนดหมวดหมู่ความรู้ออกเป็น 4 หมวดคือ เทคนิควิธีด้านการจัดการสอน เทคนิควิธีด้านผู้สอน เทคนิควิธีด้านสื่อการสอน และเทคนิควิธีด้านกิจกรรมการสอน ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
หมวดหมู่ : การควบคุมห้องเรียน 2 เรื่อง
ชื่อเรื่อง |
วิธีการ / รายละเอียด |
ปัจจัยสู่ความสำเร็จ |
Keywords |
ไม้ผลัด |
ใช้ไม้ผลัด 3 ไม้ในการผลัดกันออกไปทำธุระส่วนตัว โดยคนใหม่จะออกไปได้ จะต้องให้คนเก่ากลับเข้ามาก่อน ทำให้เพื่อนที่ไปก่อน ไม่ไปนานจนเกินไป และทำให้การลุกออกจากห้องเป็นระเบียบ และเป็นการไปทำธุระส่วนตัวจริงๆ |
ความร่วมมือและเห็นอกเห็นใจผู้อื่นของนักศึกษาในชั่นเรียน |
ไม้ผลัด,ระเบียบวินัย |
Flight Mode |
ในขณะทำการสอน จะให้นักศึกษางดใช้โทรศัพท์มือถือ โดยอาจารย์จะเปิดไฟไม่ครบทุกดวงเพื่อให้ห้องดูสลัว และเห็น PowerPoint ชัดเจน ซึ่งถ้านักศึกษาเล่นโทรศัพท์ ก็จะมีแสงไฟจากหน้าจอส่องสะท้อนออกมาที่ใบหน้า ก็จะทราบว่าใครเล่นโทรศัพท์ ซึ่งนักศึกษาก็จะไม่กล้าเล่นโทรศัพท์ และคุ้นชินกับการไม่ใช้โทรศัพท์ในขณะเรียน |
ความดูแลเอาใจใส่ของผู้สอน |
Flight Mode |
หมวดหมู่ : การจัดการสอน 3 เรื่อง
ชื่อเรื่อง |
วิธีการ / รายละเอียด |
ปัจจัยสู่ความสำเร็จ |
Keywords |
นำผู้เรียนเป็นจุดเชื่อมโยง |
การใช้ผู้เรียนที่เป็นจุดศูนย์รวมของห้อง เพื่อดึงดูดความสนใจเนื้อหาที่สอน ด้วยการยกตัวอย่างสอดแทรกความสนุกและมุกตลกที่สอดคล้องกับเนื้อหา |
1.ผู้เรียนนั้นควรเป็นที่รักของคนหมู่มาก
2.ผู้เรียนนั้นควรมีสัมพันธ์ที่ดีกับอาจารย์ผู้สอน |
Child Center, มุกตลก |
ยกตัวอย่างสถานการณ์ |
ข่าวสารที่อยู่ในกระแสสังคม เช่น เหตุการณ์สำคัญ เช่นพายุปาบึก ข่าวสังคม เช่น ดารากับข่าวบันเทิง เหตุการณ์ที่เป็นวาระแห่งชาติ เช่น การเลือกตั้ง เพื่อนำเข้าสู่เนื้อหาหรือเป็นการนำเสนอเป็นตัวอย่าง |
1.เป็นข่าวสารที่อยู่ในกระแส
2.ผู้เรียนเปิดรับข่าวสารนั้น |
สื่อร่วมสมัย |
สอบท้ายชั่วโมง |
ผู้สอนสอนเตรียมข้อสอบเพื่อเก็บคะแนนท้ายชั่วโมง ในที่นี้อาจบอกก่อนหรือไม่ก็ได้เพราะทำให้ผู้เรียนต้องพยายามมาเรียนทุกครั้ง |
1.การเตรียมกระดาษคำถาม/คำตอบ
2.ห้องเรียนควรพร้อมในการสอบ |
สอบท้ายคาบ, วัดและประเมินผล |
หมวดหมู่ : กิจกรรมการสอน 4 เรื่อง
ชื่อเรื่อง |
วิธีการ / รายละเอียด |
ปัจจัยสู่ความสำเร็จ |
Keywords |
ถาม-ตอบ |
สุ่มเรียกชื่อผู้เรียนโดยมีการให้รางวัล |
1.การเตรียมคำถาม
2.แจกของรางวัลผู้เรียนที่ตอบถูก |
สุ่มเรียกชื่อ, การถาม-ตอบ, การเสริมแรงด้วยการให้รางวัล |
เกม |
ใช้เกมที่ผู้สอนกำหนด อาจเป็นเกมที่เล่นจากผู้เล่นเป็นรายบุคคลหรือกลุ่ม |
1.การเตรียมคำถาม
2.แจกของรางวัลผู้เรียนที่ตอบถูก |
การใช้เกม, การเสริมแรงด้วยการให้รางวัล |
ถกแถลง (Discussion) |
1.แบ่งกลุ่มผู้เรียนที่สอดคล้องกันกับเนื้อหาโดยตั้งเป็นประเด็น
2.ให้แต่ละกลุ่มใช้เหตุผลเพื่อการถกแถลง ประเด็นนั้น |
1.การเตรียมคำถาม
2.แจกของรางวัลกลุ่มผู้เรียนที่ตอบถูก |
ถกแถลง (Discussion), การเสริมแรงด้วยการให้รางวัล |
หมวกหลากสี |
1. จัดกลุ่ม 6 คนให้นักศึกษาสมมุติบทบาทเป็นผู้วิจารณ์ผลงานใน 6 บทบาทตามสีหมวก
2. วนให้ครบทุกกลุ่ม ร่วมแสดงความคิดเห็น และให้คะแนนตามเกณฑ์ที่อาจารย์กำหนด
3. นำข้อเสนอแนะที่ได้ทั้งหมด กลับไปให้เจ้าของผลงานพิจารณา
4. อาจารย์รวบรวมและพิจารณาคะแนนอีกครั้งตามความเหมาะสม |
1. การใช้เทคนิคสวมหมวก 6 สี
2. การเข้าร่วมโครงการ Smart Teacher ฟินแลนด์โมเดล
3. การยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่น
4. การบริหารจัดการเวลาในการสอน |
การใช้บทบาทสมมุติ, การร่วมแสดงความคิดเห็น, หมวกหลากสี |
หมวดหมู่ : ผู้สอน 2 เรื่อง
ชื่อเรื่อง |
วิธีการ / รายละเอียด |
ปัจจัยสู่ความสำเร็จ |
Keywords |
ใช้มุกตามสถานการณ์ |
การสอนด้วยการยกตัวอย่างสอดแทรกความสนุกและมุกตลกที่สอดคล้องกันกับเนื้อหา โดยต้องยกตัวอย่างตามสถานการณ์ |
1.ผู้สอนควรมีสัมพันธ์ที่ดีกับผู้เรียน
2.รู้บุคลิกภาพของผู้เรียนเป็นรายบุคคล |
ใช้มุกตามสถานการณ์ |
เชิญอาจารย์พิเศษ |
เชิญผู้ที่มีความเชี่ยวชาญหรือผู้ที่อยู่ในวงการ/วิชาชีพมาบรรยายเพื่อถ่ายทอดความรู้จากประสบการณ์จริง |
1.ชื่อเสียงผู้เชี่ยวชาญ
2.การยอมรับจากผู้เรียน |
อาจารย์พิเศษ |
หมวดหมู่ : สื่อการสอน 4 เรื่อง
ชื่อเรื่อง |
วิธีการ / รายละเอียด |
ปัจจัยสู่ความสำเร็จ |
Keywords |
สื่อหลากหลาย |
เลือกใช้สื่อประกอบการสอนที่หลากหลายเช่น Clip VDO, Social media หรือข่าวสารที่อยู่ในกระแสสังคมปัจจุบัน |
1. สื่อที่หลากหลายตามกระแส
2. ตรงกับรสนิยมของผู้เรียนส่วนใหญ่
3. ความสมบูรณ์ของสื่อ |
สื่อหลากหลาย, Clip VDO, Social media |
วัสดุอุปกรณ์ในงานจริง |
นำเครื่องมือในการผลิต การใช้อุปกรณ์ที่เป็นของจริง หรือการจำลองสถานการณ์ |
1.อุปกรณ์ที่เป็นของจริง
2.ผู้สอนสามารถใช้อุปกรณ์นั้นๆ |
สิ่งสนับสนุนการเรียนรู้, Hands-on |
Hands-on |
นักศึกษาลงมือปฎิบัติกับแลปหรือห้องปฏิบัติการ โดยอาจารย์ผู้สอนต้องเตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือ และวัสดุฝึก |
1.มีใบงาน
2.แลปหรือห้องปฏิบัติการที่เตรียมพร้อม
3.ผู้สอนสามารถสอนในแลปหรือห้องปฏิบัติการนั้น |
ใบงาน, Hands-on |
ภาพตลกระหว่างบทเรียน |
ในการทำ PowerPoint ประกอบการสอน จะต้องน่าสนใจ สวยงาม มีเนื้อหากระชับแล้ว จะต้องมีการแทรกมุขตลก หรือภาพตลก ระหว่างเนื้อหา เพื่อให้นักศึกษารู้สึกผ่อนคลาย มีอารมณ์ขัน ทำให้การเรียนสนุกยิ่งขึ้น |
1. ความใส่ใจในการทำสื่อการสอน |
มุขตลกในสื่อ, PowerPoint |